de muziek

De instrumenten
De meest gebruikte instrumenten in de begintijd van de tango waren viool, fluit en gitaar en de eerste tango's waren instrumentaal. Later kwam de zang erbij en veranderde het instrumentarium. De introductie van de bandoneon (rond 1900) met zijn diepe, klagende geluid veranderde de klank van de tango die melancholischer werd. Het vrolijkere karakter uit de begintijd is nog behouden gebleven in de milonga.
 
De bandoneon werd het middelpunt, de ziel van de tangomuziek. In de bloeitijd van de tango (1920-1950) ontstonden steeds grotere orkesten, die bestonden uit meerdere bandoneons en violen, cello, altviool, contrabas en piano.

---

Opmars in Buenos Aires

De gesloten danshouding met tegen elkaar geplakte bovenlijven en de verstrengeling van benen was ongekend in die tijd en werd ook door de meeste arme immigranten als obsceen beschouwd. In het begin werd de tango alleen gedanst in de schimmige milieus in de buitenwijken van Buenos Aires. Hier kon de tango zich zonder gêne ontplooien. De teksten waren vaak seksueel getint.
 
Langzaam deed de tango echter ook zijn intrede in de patio's van de 'conventillos' (huurkazernes) waarin duizenden arme immigranten woonden. Het waren lange open ruimten aan beide zijden begrenst door kamers en keukens en af en toe een badruimte. In deze patio's werden feesten gevierd waar eerst aarzelend af en toe een tango werd gespeeld, totdat uiteindelijk het enthousiasme voor de muziek en dans het won van de gêne.
 
Het duurde nog langer voor de tango ook toegang vond tot de midden en hogere sociale klassen. Jonge mannen uit de hogere milieus zochten vertier en avontuur in de buitenwijken en leerden daar de tango kennen. Zij leerden de tango aan hun zussen en buurmeisjes. Tango bleef in deze milieus echter met schaamte en geheimzinnigheid omgeven.

tango verovert europa

Dat veranderde pas nadat de tango ook zijn intrede in Europa had gedaan. Argentinië was in het begin van de vorige eeuw één van de tien rijkste landen van de wereld. Rijke families hadden de gewoonte om tenminste één maal per jaar naar Europa te gaan. De fransen introduceerden het gezegde 'zo rijk zijn als een Argentijn'. De zonen van de rijke families bleven vaak achter in Europa om te studeren, en zij introduceerden de tango in de Parijse adel. Al snel werd de tango een hype. Iedereen ging feesten geven met Argentijnse orkesten, tangolessen en milonga's (tango salons).
 
Leuk om te weten voor ons Nederlanders: ook de mode in Parijs paste zich aan de tango aan, en de kleur die typisch met tango geassocieerd werd was oranje!
 
De tango verspreide zich omstreeks 1910 snel, eerst naar andere Europese hoofdsteden zoals Londen, Rome en Berlijn, daarna arriveerde de tango in 1913 ook in New York.
 
Toen de tango door de Europese adel werd omarmd, konden de rijke families in Argentinië niet achterblijven. De tango werd daar nu als een geliefde zoon omarmd.

De tango getemd

​Toen de tango in Buenos Aires niet meer alleen in de bars en bordelen van de buitenwijken werd gedanst werden de teksten gekuist. Seksueel expliciete teksten werden vervangen door meer romantische.
 
Veel sterker echter veranderde de naar Europa geëxporteerde tango van karakter. Er kwam minder lichaamscontact in de danshouding en in 1922 werden in Engeland de eerste richtlijnen voor de 'ballroom tango' opgesteld. De tango, een vrije, op improvisatie gebaseerde, zich voortdurend vernieuwende dans kwam zo in Europa in een keurslijf terecht.

rest

​Bloeitijd in Argentinië
De periode 1920 - 1950 wordt de gouden tijd van de tango genoemd. Het is het tijdperk, van de bekende grote orkesten van D'Arienzo, Di Sarli, Canaro, Pugliese, Biagi, enzovoort. Voor veel dansers is dit nog steeds hun favoriete tangomuziek om op te dansen.
 
1950 -1980/1985
Na 1950 verloor de tango in Argentinië zijn prominente aanwezigheid. Restricties van het politieke regime, dat grote (dans)bijeenkomsten verbood, de economische neergang én de opkomst van nieuwe populaire muziek vanuit de VS (Rock and Roll, Jazz) hebben hiertoe bijgedragen. In de jaren zestig tot het midden van de jaren tachtig werd de tango alleen nog gespeeld en gedanst door mensen van de oudere generatie, die hun enthousiasme voor de tango bleven koesteren.
 
Opleving in tachtiger jaren
Midden jaren tachtig komt de Argentijnse tango opnieuw in de belangstelling te staan in Europa. Wat nu precies dé reden hiervoor was is moeilijk aan te geven, maar er kunnen enkele oorzaken worden genoemd.
 
Ten eerste de show "Tango Argentino" die in het begin van de jaren tachtig door Europa, de VS en Japan toerde en de interesse voor de tango als dans deed opleven. Opnieuw was Parijs het startpunt van de (her)introductie van de Argentijnse tango. Hier was de première van Tango Argentino in 1983.
 
Ten tweede, de muziek van Astor Piazzolla. Piazzolla ontwikkelde zijn geheel eigen tangomuziek, die tango nuevo wordt genoemd, met invloeden uit de jazz en de klassieke muziek. De muziek van Piazzolla is niet gemaakt om op te dansen maar met haar krachtige ritmes en melancholische melodieën behoort zij onmiskenbaar tot de tango. Piazzolla heeft bij veel tangodansers de liefde voor de tango gewekt en was een brug om uiteindelijk ook de dans en de klassieke tangomuziek te leren kennen.
 
Blijkbaar spreekt de Argentijnse tango in veel mensen iets aan, waardoor hij de afgelopen decennia een vruchtbare voedingsbodem kon vinden in Europa en wereldwijd. Vermoedelijk heeft het te maken met de onzekere en jachtige tijd waarin we leven en het harde economische klimaat. Tango biedt een schuilplaats waar intimiteit en emoties kunnen worden beleefd.
 
De hernieuwde belangstelling voor de tango wereldwijd heeft ook in Argentinië voor een opleving van de tango gezorgd. Nu zijn het echter niet de hogere klassen die het buitenland nodig hadden om de tango te leren waarderen, maar de jongere generatie in Argentinië.